مقالات

کک برگ کلم

کک برگ کلم

Phyllotreta atra Fabr

Chrysomelidae, Col

Eng. Cabbage flea beetle

جنس کک های گیاهان خانواده چلیپائیان در ایران ابتدا در سال ۱۳۱۷ توسط افشار گزارش شده است. حشرات این جنس به نام ککهای چلیپائیان معروف بوده که حشرات کامل از برگهای کلم، تربچه، شلغم، خردل، کلزا و سایر گیاهان خانواده چلیپائیان جویده و آنها را سوراخ سوراخ نموده و لارو آنها نیز اغلب روی ریشه زندگی می کنند ولی از این بابت خسارت قابل ملاحظه ای وارد نمی سازند. از این کک ها چهارگونه هستند که به گیاهان خانواده چلیپائیان حمله می نمایند و طرز خسارتشان نیز تقریبا مشابه است. این حشرات در اغلب نقاط کشور انتشار دارند. کک های گیاهان چلیپائی، سوسکهای ریزی بوده که ران پاهای عقبی آنها قوی و قدرت جهندگی دارند و بدین علت به آنها کک اطلاق می گردد. موقعیکه مزاحمتی برای این سوسکها به وجود آید بسرعت پریده و جابجا می شوند.

حشره کامل این گونه حدود ۲ میلیمتر طول و از سایر گونه ها کمی کوچکتر است و رنگ آن سیاه با براق سبز یا و بدون نوار زرد می باشد.

تخم حشره بیضوی و به طول 0/5 میلیمتر می باشد. طول لارو قبل از شفیره شدن در حدود ۵ میلیمتر است. رنگ لارو سفید و سروسینه آن قهوه ای تیره می باشد و روی بدن نیز نقاط تیرهای به طور پراکنده وجود دارد. حلقه آخر شکم کمی خمیده است. شفیره شبیه حشره کامل بوده و اما رنگ آن سفید و بالپوشها منقوط نیستند. تخمها روی خاک گذارده می شود و لاروهائی که خارج می شوند از ریشه تغذیه می نمایند و ظاهرا از این بابت خسارتی وارد نمی سازند (1974 ,Klinkowski). امروزه برخی از حشره شناسان گونه های سیاه و یکرنگ (Phylotreta nigripes Phyllotreta atra) این کک ها را که به گیاهان خانواده چلیپائیان حمله می کنند تحت یک گونه به نام Phyllotreta cruciferae Goeze می دانند (ریونی، ۱۹۶۲)، که در ایران نیز وجود دارد (کمالی، حجت، ۱۳۵۶).

Phyllotreta atra

این حشره زمستان را به صورت حشره کامل و بحالت دیا پوز در زیر خاک و یا زیر بقایای گیاهی بسر می برد و در بهار موقعی که حرارت محیط روبفزونی می گذارد پناهگاههای خود را ترک کرده و بطرف گیاهان میزبان خود پرواز کرده و روی آنها بتغذیه می پردازد. جفتگیری حشرات نر وماه ۱۰-۱۵ روز بعد انجام می شود. ماده ها تخمهای خود را نزدیک به گیاهان میزبان در خاک بطور انفرادی قرار می دهند. هر حشره ماده ۳۵-۷۰ عدد تخم می گذارد و تخمریزی آن تا چند هفته ادامه دارد. دوره رشد جنینی تخمها معمولا ۱۴۷ روز است.

لاروهای کک کلم در خاک از ریشه کلم تغذیه کرده و اغلب داخل نسج نفوذ می کنند و پس از ۲۰-۳۰ روز داخل خاک شده و در آنجا به شفیره تبدیل می شوند. دوره شفیرگی ۱۰-۱۵ روز طول میکشد. این حشره معمولا یک نسل در سال دارد. در رابطه با عواملی که باعث فعالیت بیشتر آفت می شود تحقیقاتی در کشورهای دیگر به عمل آمده است.

در کشورهای مرطوب مانند انگلستان حمله آفت به مزرعه ناگهانی بوده، به طوریکه محصول را بکلی ممکن است ظرف چند روز از بین ببرد. مورتون (1945 ,Moreton) در مورد این مسئله تحقیق نموده و کشف کرده که ککهائی که از خواب زمستانه بیدار می شوند تا زمانی که هوا بارانی و بادی است در محل اصلی خود باقی می مانند و پس از آنکه هوا صاف و آرام شد و درجه حرارت خاک نیز به ۲۰ درجه سانتیگراد رسید به صورت تودهای مهاجرت و پرواز کرده و بدینوسیله بطور ضربتی به مزرعه حمله می کنند. در اسرائیل نیز شوایگ دریافته است که کک ها هنگام صبح چند ساعتی غیرفعال و از ۹ صبح به بعد فعالیت خود را آغاز می نمایند(ریونی، ۱۹۶۲). برای مبارزه با این کک ها بیشتر بایستی از حشره کشهای پودری تماسی و بادوام استفاده نمود.