مقالات

شته نخود فرنگی

شته نخود فرنگی

Acyrthosiphon pisum Harris

Aphididae, Hom

این شته در ایران ابتدا در سال ۱۳۴۰ توسط فرحبخش از نخود، عدس، یونجه و شبدر گزارش شده است. آفت در تمام نواحی کشور با خسارت شدید انتشار دارد. اهمیت این شته مخصوصا روی یونجه زیاد می باشد و گاهی همراه شته دیگری به نام Theridaphis trifolii f.maculata در مزارع یونجه خسارت می رساند. شته نخودفرنگی بزرگترین شته ای است که روی گیاهان خانواده لگومینوز دیده می شود و از روی اندازه آن و پاهای بلند و حرکت آهسته آن به سهولت می توان تشخیص داد. شته های ماده بی بال 4/5 – 5/5 میلیمتر طول دارند. رنگ آنها سبز روشن و طول شاخک آنها حدود 4 میلیمتر است. دو بند اول شاخک روشن و از بند سوم تا ششم تیره رنگ است. پاها بلند و سبز، به استثنای نوک رانها، ساق و پنجه که تیره تر هستند. کورنیکول ها باریک و در حدود یک سوم طول بدن حشره است. دم شته به طول 0/75 میلیمتر است.

نخودفرنگی

ایستاپ Eastop در سال ۱۹۷۱ گزارش دارد که شته نخودفرنگی در نقاطی که دارای زمستانهای خیلی سرد نیست، تمام سال را به صورت بکرزائی و زنده زائی تولید مثل می نماید. در حالیکه در نقاط سردسیر در فصل پائیز، یک نسل جنسی به وجود می آورد. بررسیهای انجام شده توسط رسولیان در مزارع اطراف کرج، نشان داده است که شته نخودفرنگی، تمام سال را به صورت ماده های بکرزائی تولید مثل می نماید و مرحله جنسی و تخم گذاری در آن دیده نشده است. با تحقیقاتی که در مورد بیولوژی شته نخودفرنگی انجام گرفته، حرارت در 27/8 تا 30/7 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی ۵۷ تا ۵۸ درصد، هر شته ماده ۲۶ تا ۷۱ پوره زائیده است. پوره ها بعد از ۶ تا ۸ روز بالغ شده اند. آزمایشهای مربوط به زیست شناسی شته های یونجه در داخل قفس های چوبی با دیواره های توری به ابعاد ۶۰×۳۰ × ۳۰ انجام گرفته است. شته نخودفرنگی در تمام سال همراه با رویش یونجه فعالیت دارد. حداکثر جمعیت آن در ماه خرداد و اوایل تیر، هنگامی که متوسط حرارت ماکزیمم ماهیانه حدود ۲۸ درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی ۶۰-۶۵ درصد باشد، بوقوع می پیوندد (رسولیان، ۱۳۶۵).