شته آل
Anoecia corni Fabricius
Syns. Aphis corni Fabr., Schizoneura corni Hartig
Aphididae, Hom
این شته در ایران ابتدا در سال ۱۳۳۳ توسط دواچی به عنوان یکی از آفات غلات گزارش شده است. این شته به اصطلاح دو میزبانه بوده و میزبان اول آن درخت ال (Cornus)، که روی برگ و شاخه ها فعالیت داشته و میزبان دوم ریشه برخی از غلات می باشد. این شته مخصوصا در نواحی شمالی کشور و همچنین در اطراف تهران و احتمالا بعضی از مناطق دیگر کشور انتشار دارد و اهمیت اقتصادی آن متوسط است. شته های بالداری که در پائیز روی برگهای آلی دیده می شوند رنگ عمومی بدنشان سیاه مخملی است و سه حلقه اولی شکم آنها زرد روشن متمایل به سفید است. شاخکها دارای ۶ بند بوده و بند سوم از همه بزرگتر است و دارای ۱۰-۱۲ عدد سانسوریا بیضی شکل می باشد. بند چهارم نیز ۳-۴ عدد و بند پنجم ۲ – ۳ عدد سانسوریای ثانوی دارد. استطاله بند ششم تقریبا مساوی یک سوم طول قاعده آنست.
تمام قسمتهای شاخک دارای موهای طویل و متعدد می باشد. چشمها سیاه و خرطوم حشره تا قاعده پاهای عقبی می رسد. کورنیکولها مخروطی کوتاه و عریض است. شته های بی بال که روی ریشه گندم و جو قرار دارند رنگشان متغیر از سبز مایل بقهوه ای تیره تغییر می کند. شاخکها ۶ بندی که بند ششم بسیار کوتاه است. روی بند سوم شاخک غالبا ۲-۵ عدد سانسوریا و روی بند چهارم ۱-۳ سانسوریای ثانوی مدور دیده می شود. حلقه های شکم از عده کثیری موهای باریک نسبتا طویل پوشیده شده است. شکل عمومی بدن مدور نیم کروی و طول آن ۵/۱ – ۲/۲ میلیمتر است.
این شته زمستان را به صورت تخم روی تنه درخت آل می گذراند. اوایل بهار از هر تخم یک شته موسس بیرون می آید و پس از تولید یک یا دو نسل همگی بالدار می شوند و پرواز می کنند و روی ریشه گندم و یا میزبانهای دیگر خود متمرکز می شوند و در آنجا نیز چندین نسل تولید می کنند و در پائیز مجددا به روی درخت آل مهاجرت می نمایند و افراد نر و ماده پدید می آیند و ماده ها پس از جفتگیری تخمریزی می کنند (دواچی، ۱۳۳۳). چنانچه در اطراف مزارع، درختان ال وجود داشته باشند و خسارت آفت نیز بر اثر وجود این درختان روی ریشه غلات زیاد باشد، سمپاشی درختان با شته کشهای سیستمیک توصیه می گردد و اگر این کار مقدور نباشد، پاشیدن گرانول سموم فسفره در سطح خاک مزرعه گندم توصیه می گردد.
