مقالات

ملخ ایتالیائی

ملخ ایتالیائی

Calliptamus italicus L

Syns. Caloptenus italicus L., Gryllus germanicus F

Gryllus affinis Thunb., Acridium fasciatus Hahn

Calliptamus cerasinus Serv

Calliptamus afghanus Rme

Acrididae, Orth

ملخ ایتالیائی که در ایران به نام ملخ بومی نیز مشهور است و در سال ۱۳۱۴ توسط افشار گزارش شده است، در تمام کشورهای مدیترانه ای و همچنین اروپای مرکزی یافت می شود. در سالهایی که جمعیت این ملخ طغیان داشته باشد، تمام پوشش گیاهی و سرسبزی اطراف خود را مورد تغذیه قرار می دهد و اگر گیاهان مورد حمله جوان باشد کاملا آنها را از بین می برد.

طول حشره نر ۱۶-۲۵ میلیمتر و حشره ماده ۲۰-۳۵ میلیمتر است. رنگ آن متغیر و از زرد تا قهوه ای متمایل به خاکستری یا قهوه ای سیاه تغییر می کند. رنگ این ملخ گاهی یکنواخت است، ولی غالبا لکه های کوچک خاکستری یا قهوه ای روی آن وجود دارد. سطح پشت سینه اول هموار و دارای سه خط برجسته طولی می باشد که یکی از آنها در وسط و دوتای دیگر در طرفین قرار دارد. فاصله این دو خط در عقب سینه کمی بیشتر از بالای سینه است. گاهی در طول دو طرف جانبی یک نوار روشن وجود دارد، که غالبا در طول بالهای روئی نیز ادامه پیدا می کند. در جهت عرض سینه اول سه شیار باریک دیده می شود که سه خط طولی را قطع می کند. در سینه اول بين پاهای پیشین یک برآمدگی کوچک شبیه به غده بطور وضوح نمایان است. بالهای روئی بلند و از انتهای شکم تجاوز می کند. روی بالها لکه های ریز قهوه ای رنگ بطور نامنظم وجود دارد.

Acrididae - Calliptamus italicus.JPG

بالهای زیری شفاف و در قسمت قاعده پشت گلی است. ران عقبی بسیار قوی و ضخیم است و در سطح داخلی آن که قرمزرنگ است سه لکه تیره وجود دارد. ساق پاهای عقبی به رنگ پشت گلی است. ران عقبی بسیار قوی و ضخیم است و در سطح داخلی آن که قرمزرنگ است سه لکه تیره وجود دارد. ساق پاهای عقبی به رنگ پشت گلی مایل به قرمز است.

تخم های این ملخ به طول ۶ میلیمتر و شکل آنها استوانه ای کشیده و تا حدودی نیز خمیده است. کپسول تخم ۳۵ میلیمتر طول و ۶ میلیمتر عرض دارد. کپسول نیز استوانه ای خمیده می باشد. پوسته کپسول سخت و هر یک محتوی ۲۵-۳۰ عدد تخم می باشد. پوره جوان ۶ میلیمتر طول داشته و رنگ آن قهوه ای متمایل به خاکستری و یا سیاه است. شکم آن در قسمت داخلی زرد است و سه نوار طولی روی سینه اول دارد. پوره سن پنجم ۱۳- ۳۰ میلیمتر طول دارد و از نظر رنگ مانند حشره کامل است (دواچی، ۱۳۳۳ ;1962 ,Rivnay).

ملخ ایتالیائی تقریبا در تمام مناطقی که ملخ مراکشی وجود دارد، شایع است. با آنکه این ملخ در بعضی از کشورهای اروپائی و افریقائی شیوع دارد، ولی خسارت آن بیشتر در افریقای شمالی، ایتالیا، مجارستان، شوروی سابق و ایران می باشد. ملخ ایتالیائی در ایران در نواحی جنوبی و غربی کشور مخصوصا در همدان، کرمانشاه، ملایر، نهاوند، فارس، اطراف تهران، گیلان، مازندران، آذربایجان، خراسان و خوزستان انتشار دارد. از نظر اکولوژی، ملخ ایتالیائی زمینهای خشک را که دارای علف بسیار نباشد، بر جاهای دیگر ترجیح می دهد و بطور محسوس به علفهای جنس درمنه (Artemisia) علاقمند است. زیرا این علفها خوراک پوره های آن می باشد.

گیاهان جنس Salvia که اغلب در کنار جاده ها، مزارع و اطراف دهات فراوان است، برای تغذیه این ملخ مناسب است و در این محلها نشوونمای ملخ ایتالیائی بخوبی انجام می شود. همچنین مراتع و علفزارهای طبیعی نیز که بواسطه کمی آب و چرای بسیار نیمه خشک می شود برای نشو ونمای این ملخ مساعد است (دواچی، ۱۳۳۳). ملخ ایتالیائی در استانهای گیلان و مازندران و اطراف تهران یکی از آفات مهم گیاهان صیفی، غلات، علوفه و پنبه می باشد و صدمات فراوان وارد می سازد. در بعضی از استان های دیگر مانند سیستان و بلوچستان با وجود آفت، ولی خسارت زیادی ببار نمی آورد. حشرات کامل ملخ ایتالیائی در تابستان ظاهر می گردند و ماده ها حدود ۱۰-۱۴ روز پس از آخرین سن پورگی شروع به تخمریزی می نمایند که مدت دو ماه نیز طول می کشد. در این مدت حشره ماده ممکن است ۴-۶ عدد کپسول تخم و هر کدام به تعداد ۲۵-۴۵ تخم بگذارد. تخمها تمام مدت پائیز و زمستان را بصورت دیا پوز بسر می برند و تا بهار سال بعد تفريخ نمی شوند (ریونی،۱۹۶۲).