شپشک آرد آلود مرکبات
Pseudococcus citri Risso
Syn. Planococcus citri
.Pseudococcidae, Hom
این شپشک که به نام شپشک آرد آلود انار نیز گفته می شود در ایران ابتدا در سال ۱۳۲۶ توسط کریوخین گزارش شده است. شپشک مزبور پلی فاژ و به ساقه های بید ،زیتون، انار، مرکبات، انجیر و غیره حمله کرده و بر اثر ترشحات شیرهای قارچ فوماژین نیز ظاهر می گردد. آفت مزبور در تمام مناطق کشور انتشار دارد ولی اهمیت اقتصادی آن زیاد نیست. این آفت علاوه بر مناطق گرمسیری در نواحی معتدل و به خصوص در گلخانه ها نیز دیده میشود.
حشرات ماده کامل، بیضی شکل تا حدودی کشیده و به طول 2/5تا 5 میلی متر و پوشیده از ذرات سفید مومی می باشند. فقط در محل اتصال بندها رنگ زرد بدن دیده میشود. اطراف بدن را ۱۷ جفت زائده انگشت مانند کوتاه و به فواصل مساوی فرا گرفته است. فقط یک جفت از آنها که در انتهای شکم قرار گرفته بلندتر است. در صفحه آنال طرز استقرار موهای حسی و منافذ ترشح مواد مومی وضع کاملاً مشخصی دارد که برای تشخیص به کار می رود.
حشرات نر به رنگ قهوه ای متمایل به زرد، شاخک ده مفصلی و مودار است. شکم استوانهای و دارای دو رشته بلند دمی است که طول آنها به اندازه طول بدن است. تخمها بیضوی و کشیده و به رنگ زرد کاهی است. لاروهای سن اول به رنگ قهوهای متمایل به زرد، بیضی شکل و کمی در قسمت جلو باریک ترند. شاخکها ۶حلقه است.
در شرایط آب و هوایی مساعد این حشره در هر زمان به حالات مختلف اعم از تخم، پوره و حشره کامل دیده می شود. ولی در شرایط سرد، زمستان را به صورت ماده نابالغ در زیر پوستکها و پناهگاههای دیگر به سر میبرد. تخم ریزی در بهار پس از تغذیه آغاز می شود. تخم ها در داخل کیسه پنبه ای شکل و به تعداد ۲۰۰ تا ۳۰۰ عدد می باشد. اغلب توده ای از این کیسه های تخم همراه با خود حشرات در زیر پوستکها و تقاطع شاخه ها و حتی زیر برگها مشاهده می شوند.
پوره پس از خروج از تخم یکی دو روز در داخل کیسه تخم باقی مانده و پس از آن خارج میشوند و درسته شاخه و برگ درختان میزبان پراکنده می گردند پوره های نر و ماده تا آخر سن دوم پورگی قابل تشخیص نیستند. ولی بعد از آن پوره های نر به رنگ قهوهای تیره در می آیند و برای خود پیله ای سفید رنگ از ترشحات مومی می سازند و به تدریج نیز آثار بال در آنها ظاهر می شود. در شرایط مساعد این شپشک ۴ نسل در سال دارد.