سوسک باقلا
Bruchus rufimanus Boheman
Syn. Bruchus fabae Motsch. Bruchidae, Col
Eng. Cow pea weevil
سوسک باقلا در ایران در سال ۱۳۴۰ توسط فرحبخش گزارش شده است خسارت سوسک باقلا در تمام نقاط باقلاکاری کشور مشاهده می شود و در سالهای طغیان خسارات قابل ملاحظه ای وارد می آورد. این حشره علاوه بر باقلا ممکن است به لوبیا و نخودفرنگی و گاهی عدس نیز حمله کند.
حشره کامل به طول ۴ تا ۵ میلیمتر به عرض 2 تا 2/5 میلیمتر و به رنگ عمومی قهوه ای است. شاخکها ۱۱ مفصلی و به استثنای ۴ مفصل قرمز رنگ قاعده بقیه سیاه رنگ می باشد. طول صفحه پشت سینه تقریبا برابر عرض آن و عریضترین قسمت آن در قاعده است و در این قسمت یک لکه سفید رنگ وجود دارد. پاهای جلوئی قرمز و پاهای وسطی و عقبی سیاه رنگ و پنجه ها چهار مفصلی است. بالپوشها طويل و تقریبا به شکل مربع مستطیل می باشد و در پائین انحناء دارد و طول آنها تقریبا دو برابر عرض بدن است. در روی بالپوشها خطوط موازی در جهت طول بدن دیده می شود و تمام سطح بالپوشها از موهائی به رنگ زرد و قهوه ای پوشیده شده است.
طول بالپوشها کمتر از طول بدن است و حلقه آخری شکم را نمی پوشاند. حلقه آخری شکم از موهای سفید رنگی پوشیده شده و در روی آن دو لکه سیاه غیرواضح مشاهده می گردد. در روی هر یک از رانها پاهای عقبی دو زائده کوچک نوک تیز که توسط یک فرورفتگی به وجود آمده است دیده می شود. تخمهای این آفت به شکل بیضی به طول 0/5 میلیمتر و به رنگ سفید خاکستری است. الارو سفید رنگ و طول آن پس از رشد کامل به 5/6 میلیمتر می رسد (سپاسگزاريان، ۱۳۴۵). طرز زندگی این حشره نیز مانند سوسک نخودفرنگی است و در سال فقط یک نسل دارد و زمستان را به صورت حشره کامل در داخل دانه باقلا و یا در انبارها می گذراند و در بهار سال بعد به مزارع پرواز می کند. حشره ماده پس از جفتگیری تخمهای خود را بطور مجزا در روی غلاف باقلا قرار می دهد. تخمها پس از ۱۰ تا ۱۲ روز تفریخ و لارو کوچکی از آنها خارج و داخل غلاف باقلا و سپس داخل دانه های باقلا می شود. بعکس سوسک نخودفرنگی و سوسک عدس، در هر دانه با قلا ۲ تا ۳ لارو و ندرت ۵ لارو می توانند دوره تکاملی خود را به پایان برسانند. دوره لاروی آفت ۲-۳ ماه به طول می انجامد و سپس تبدیل به شفیره می شود و یک تا دو هفته بعد حشره کامل خارج می گردد (سپاسگزاريان، ۱۳۴۵).