آفت کرم برگخوار انجیر یا آفت بید انجیر
.Simaethis nemorana Hb
.Syn. Anthophila nemorana Hb
.Glyphipterygidae, Lep
بید انجیر یا برگخوار انجیر در ایران ابتدا افشار گزارش شده است . این پروانه فقط روی درختان انجیر فعالیت داشته و طرز خسارت آن بدین نحو است که لاروهای آفت از پارانشیم برگ و ندرتاً میوه های جوان تغذیه می نماید. فعالیت لارو ها روی سطح فوقانی برگ ها و نزدیک رگبرگ اصلی است.
بر اثر تغذیه لارو فقط رگبرگها و اپیدرم تحتانی برگ باقی می ماند و حالت توری روی برگ ظاهر می شود. حداکثر خسارت مربوط به لارو سن ۲ آفت است و در نسل دوم و سوم لاروها به میوه‌ها نیز حمله می‌کنند و با تنیدن تار های بین یک برگ و یک میوه و یا دو میوه به تغذیه خود ادامه می‌دهند.
خسارت این آفت در مناطق آلوده متوسط تا شدید ذکر شده است. بید انجیر در ایران از اطراف تهران، مازندران ،گیلان و اصطهبانات فارس گزارش شده و احتمال دارد که سایر مناطق انجیر کاری کشور نیز وجود داشته باشد. این آفت در اصفهان نیز دیده شده است.
حشره کامل شب پره کوچکی است که عرض ان با بالهای باز است ۲۰ میلی متر تجاوز نمی کند. بالهای جلویی قهوه‌ای مایل به قرمز و در جهت عرضی آن یک نوار سفید که به طور نامرتب مقطع می باشد قرار دارد. بالهای عقبی قهوه ای تیره است و فقط در انتهای بال یک لکه روشن دیده می‌شود. تخم پروانه سفید بیضوی و در یک طرف کمی فشرده و در حدود نیم میلیمتر قطر دارد.
لارو این پروانه پس از رشد کامل ۲۰ میلیمتر طول دارد و به رنگ سفید مایل به سبز است که سه نوار طولی به رنگ سبز تیره تر یکی در وسط و دو تا در طرفین دیده می شود و روی حلقه بدن چند خال سایه کوچک قرار دارد.
بید انجیر در سال۲_۳ نسل دارد و زمستان را به صورت شفیره درون پیله ای در لابلای برگهای افتاده می گذراند. در اوایل بهار به محض تشکیل برگ های درختان انجیر شب پره ها ظاهر می گردد. حشره ماده پس از جفتگیری تخم های خود را به طور متفرق و به تعداد۵۰_۶۰ عدد روی برگهای انجیر قرار می‌دهد. سپس تخم ها تفریخ شده و لاروها به تغذیه از برگها پرداخته و تارهای نیز می تنند.
فضولات سیاه رنگ لاروها نیز اغلب در لابلای تار ها و برگ ها می توان مشاهده کرد. دوره لاروی۴_۵ هفته طول می کشد و پس از این دوره لارو ها به شفیره تبدیل شده این مرحله نیز یک هفته به طول می‌انجامد و آنگاه شب پره های نسل دوم ظاهر می گردند. درصورتی که تراکم آفت در حدی بود که سمپاشی ضرورت پیدا نماید می توان از سم دیمیلین که یک حشره کش هورمنی است علیه لاروهای جوان استفاده نمود.
علائم آفت بید انجیر یا کرم برگخوار انجیر:
از علائم تیپیک و واضح این آفت تنیدن تارروی برگ انجیر هست که در اثر تغذیه و خسارت ایجاد می‌شود، همچنین فضولات لاروهای این آفت به صورت دانه‌های کوچک مشکی رنگ روی برگ و تارهای تنیده شده روی برگ انجیر مشاهده می‌شود.
مبارزه با پروانه برگخوار انجیر
شخم و یخ آب زمستانه باعث از بین رفتن فرم زمستانگذران آفت شده و جمعیت آفت تا حدزیادی کاهش مییابد.
بهترین راه پیشگیری از آفت تقویت درخت می‌باشد.
استفاده از کودهای تقویت کننده مثل سولوپتاس به همراه آب آبیاری و یا چالکود و همچنین محلولپاشی کلسیم و سیلسکات پتاسیم در زمان مناسب کمک شایانی به تقویت درخت می‌کند.
سرمای زودرس پاییزه اثر نامطلوبی بر روی لاروهای جوان نسل چهارم این آفت دارد و از ادامه حیات آن‌ها جلوگیری می‌کند.
باران‌های بهاری که به صورت رگباری باریده می‌شوند باعث می‌شود لاروها به زمین ریخته و تلف شوند.
همچنین برای مبارزه با آفت برگخوار درخت انجیر می‌توان دور تنه درختان را پلاستیک بست این روش باعث می‌شود که لاروهای آفت به خاطر لیز بودن پلاستیک، نمی‌توانند از درخت بالا بروند.
پیچیدن گونی و مقوا بدون استفاده از سموم بدور شاخه‌های آلوده. همچنین می‌توان مقدار کمی سموم دور درختان آلوده ریخت که خود صدمات زیادی به لاروها وارد می‌کند و باعث کنترل این آفت و جلوگیری از خسارت آن می‌گردد. همچنین می‌توان از سموم به منظور سمپاشی شاخه‌های آلوده استفاده کرد.
زمانی که لاروهای سن اول ظاهر می‌شوند و قبل از آن که محفظه تار مانند خود را کامل کنند با یکی از سموم مانند دیملین و یا مالایتون به نسبت ۲ در هزار درختان آلوده را سمپاشی نمود.
کنترل شیمیایی بید انجیر
سمپاشی درختان با استفاده از سم دیازینون به نسبت 1/5 لیتر در هزار لیتر آب یا ترکیب نئورون و دیازینون ( به نسبت 1/5 لیتر در هزار ) نیز می تواند نتایج رضایت بخشی داشته باشد.
همچنین می‌توان برای کنترل بید انجیر و دیگر برگ‌خواران از سم دیفلوبنزورون (دیمیلین) Wp25% و 0/3 گرم درلیتر استفاده می‌کنیم.
سمپاشی درختان با استفاده از سموم باکتوسپئین 2/5 گرم در لیتر و دیمیلین به نسبت 0/25گرم در لیتر در کنترل آفت می‌تواند موثر باشد.
باکتوسپئین دارای خاصیت حشره‌کشی است و در بسیاری از مناطق دنیا علیه آفات مختلف از جمله آفات درختان جنگلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دیمیلین پس از جذب توسط بدن لاروها از تشکیل کیتین در بدن آن‌ها جلوگیری می‌کند و با ایجاد اختلالاتی که در پوست اندازی ایجاد می‌نماید مانع رشد و تکامل لاروها شده و باعث مرگ آن‌ها می‌شود.
برای مبارزه با لارو برگخوار انجیر توسط سموم باکتوسپئین و دیمیلین باید از ابتدای نسل دوم شرع به سمپاشی کرد ولی این سموم بیشترین تاثیر را بر روی نسل سوم آفت دارند.