آفت پروانه تخم انگشتری

Malacosoma  neustria  Linnaeus

Lasiocampidae,  Lep

پروانه تخم انگشتری در ایران ابتدا در سال ۱۳۴۰ توسط فرحبخش گزارش شده است. درختان میزبان این آفت علاوه بر برخی از درختان میوه مانند سیب، گلابی، گوجه، به و هلو شامل افرا ،توسکا، زرشک،غان، ممرز، گیلاس جنگلی، زالزالک، راش، سیب جنگلی ،صنوبر، گوجه جنگلی، گلابی جنگلی، بلوط، بید و پستانک می باشند. آفت مزبور در استانهای شمالی ،تهران ،مرکزی ،کرمانشاه، کردستان و خراسان انتشار دارد و لارو پروانه برگخوار اهمیت اقتصادی آن متوسط تا زیاد ذکر شده است.

تخم های پروانه تخم انگشتری

حشره کامل پروانه است که عرض ان با بال های باز۳۰_۴۰ میلی متر است. بالها و بدن کرمی تا قهوه‌ای تیره است. روی هر بال جلوی دوخط عرضی وجود دارد و در شب‌پره ماده مخصوصاً یک نوار تیره روی بال جلوی است. تخمها دسته ای و کنار هم دور شاخه مانند انگشتری گذارده می شود.لارو کامل ۴۰_۵۰ میلی‌متر طول دارد و رنگ آن آبی خاکستری تیره همراه با یک نوار پشتی سفید و نوارهای قرمز نارنجی در طرفین است. بدن آن پوشیده از موهای قهوه‌ای متمایل به قرمز و سر آبی و دارای دو نقطه سیاه است. شفیره به طول ۱۸ میلیمتر و به رنگ سیاه متمایل به قهوه‌ای و پوشیده از مو است.

حشره کامل پروانه تخم انگشتری

این پروانه سالیانه فقط یک نسل دارد و زمستان به صورت دستجات تخم روی شاخه به سر می‌برد و در واقع ۹ ماه حشره به صورت تخم است. تخم ها از اواسط فروردین ماه تفریخ شده و لاروها به تغذیه از برگها می پردازند. لاروها حین تغذیه به تنیدن تار پرداخته و حتی رگبرگها را نیز می خورند.

اولین شفیره در شرایط ساری از اواسط اردیبهشت ماه ظاهر میشود و شب پره ها از اوایل خرداد به سمت نور کشیده می شوند. هر حشره ماده پس از جفتگیری ۱۰۰ تا ۲۰۰ عدد تخم می گذارد. هرس شاخه هایی که روی آنها تخم گذاری شده است در انهدام آفت موثر است. ضمناً برای سمپاشی علیه لارو ها می توان از سموم فسفره استفاده نمود.

لارو پروانه تخم انگشتری

آفت مذبور در استان های شمالی کشور با اهمیت اقتصادی متوسط انتشار دارد. لارو این پروانه از برگ ها تغذیه کرده و باعث لخت شدن درخت می گردد.

عرض این پروانه با بال های باز۲۰_۳۵ میلیمتر و رنگ آن قهوه‌ای روشن یا آجری است و در بعضی قسمت ها خاکستری مایل به زرد با سایه های تیره میباشد. این حشره سالیانه فقط یک نسل دارد و زمستان به صورت تخم به سر می‌برد. فعالیت لاروی حشره در بهار معمولاً همزمان با ریزش گلبرگها آغاز می گردد.

لارو ها هنگام روز استراحت کرده و شب ها به تغذیه از برگ ها می پردازند. پس از تکمیل دوره لاروی، لاروها با تنیدن تار هایی در آنجا وارد مرحله شفیرگی شده و اوایل خرداد پروانه ها ظاهر می شوند. حشره ماده تخم های خود را روی شاخه گذارده و تا بهار سال آینده به مدت ۹ ماه حشره به صورت تخم به سر می‌برد. در صورت لزوم سمپاشی میتوان در بهار علیه لاروها اقدام نمود.

کنترل شیمیایی علیه این آفت ساده و در بهار پس از ظهور لاروهای جوان انجام می گیرد. برای سمپاشی می توان از حشره کشهای فسفره مانند مالاتیون استفاده نمود.